Werken in Lagos

Het werken in Lagos is geen sinecure. Veel plekken op straatniveau staan onder controle van area boys, jonge straatvechters, die door middel van afpersing en geweld middelen van bestaan vinden. Zij worden aangestuurd door area fathers, wat oudere mannen, die over straten en buurten heersen. Bij het zien van een Oyibo (witte man) vragen zij om geld onder het dreigement de boys erbij te roepen. Om dit te vermijden is een donatie dan de beste optie. Deze is alleen nooit genoeg, er wordt altijd om meer gevraagd. De politie is de controle over deze wijken vrijwel geheel kwijt, hier gelden de wetten van de straat.

Vanuit de auto rijden we langs het paleis van de area king. Hiervandaan wordt de informele wereld van Lagos bestuurd. In de documentaire Law and Disorder in Lagos van Louis Theroux wordt hier een indringend beeld van gegeven.

Om toch enige rust in het werken te vinden hebben we een afspraak op het Ministerie van Interieur. Een zekere Mr. Precious haalt ons op vanuit de receptieruimte. Hij brengt ons naar het kantoor van zijn supervisor, een donker hok van 5 bij 5 meter waar zeker 10 mensen klem tegen elkaar gezeten proberen te werken. Het is ons te doen om een vrijgeleide brief en zekere bescherming. Er volgt een gesprek over de veranderingen in Lagos. His Excellence Mr. Babatunde Raji Fashola is sinds enige jaren de gouverneur van Lagos State. Zijn invloed op het voorkomen van de stad is de laatste jaren goed zichtbaar geworden. Overal heeft Fashola parken aangelegd en hieraan dankt hij zijn bijnaam ‘de gardener'. Het moet gezegd, Lagos oogt hierdoor vriendelijker. Ook al wordt de stad nog altijd gedomineerd door de vele zwarte rookwolken van dieselgeneratoren, de enorme informal settlements, het helse verkeer en de vele kapotte gebouwen. Er zijn nu busbanen aangelegd en er rijden aanzienlijk minder gele busjes. Er zijn riksja’s bijgekomen, die veel minder lawaai maken, desalnietemin blijft het rijden door Lagos het volgen van een snailtrail.

Ondertussen heeft de supervisor ons een brief en een governement auto met chauffeur toegezegd. Zodra onze aanvraag is goedgekeurd zal hij hiervoor zorgen. Het duurt weliswaar nog tot het einde van de week, een aanslag op onze tijd.

Een paar dagen later worden we opgebeld door het ministerie. De aanvraag is ingediend bij het verkeerde departement. We moeten ons vervoegen bij het ministerie van informatie. Het gehele spel kan weer van voor af aan beginnen.

We rijden over de elevated highway in de richting van de 3rd Mainland Bridge. Momenteel is de brug ‘under construction’, waardoor het verkeer weer vastloopt. Onderweg passeren we een gebouw met een bijzonder grid. Een moment om te fotograferen, al moeten we ervoor stilstaan midden op de highway. Mr. Aziz, onze driver, verteld dat het gebouw een police headquarter is. Volgens hem is het beter officiele toestemming voor fotografie te vragen. Maar die tijd hebben we niet, toestemming aanvragen duurt lang, we verkiezen daarom het risico.

Het duurt niet lang voor het mis gaat. Een politieauto stopt voor ons, we zijn vrijwel direct gespot. Vier agenten stappen uit en omsingelen ons, terwijl ik de camera in veiligheid breng. Mr. Aziz had gelijk, we worden aangehouden. Een agent neemt plaats in onze auto om ons naar een bureau te brengen. De politieauto met de andere agenten gaat ons voor. In de auto bellen we verwoed met onze contacten in Lagos. Onze main man Azu, de directeur van de African Artist Foundation, neemt het gesprek per telefoon over. Halverwege de rit stoppen we weer midden op de highway. De hoogste agent in rang spreekt nu met Azu. Het is onduidelijk welke woorden er worden gewisseld, maar de gezichten worden langzaam weer vriendelijker. De hoofdagent maakt nu een amicaal praatje. Hij waarschuwt ons voor wat we hebben gedaan. Met mijn argument dat het maar ramen waren, een volledig abstract detail maak ik geen indruk. Nigeria is immers in staat van paraatheid. De vele aanslagen op christen doelen door de terroristische Boko Haram beweging hebben sporen van achterdocht achtergelaten. 

Het loopt goed af en een uur later zijn we weer op vrije voeten. Telefoonnummers worden uitgewisseld en handen worden geschut. Er wordt nog wat gesproken over Nigeria en Nederland en een van de agenten nodigt zichzelf uit voor een bezoek aan ons thuisland.